Deze site heet ‘zorgisnetwerken.nl’. Dat is niet zomaar. Netwerken is naar mijn overtuiging niet alleen nuttig, nodig en belangrijk, maar onmisbaar. Het is echter ook ingewikkeld.

Er zijn organisaties die er aardig aan beginnen te wennen en er mee aan de slag zijn. Soms lukt het, soms niet. Vaak is dat laatste het gevolg van onvoldoende doordenking vooraf. Want de hiërarchie van meningen (Martijn Aslander) wordt afgetopt door het ‘paradigma’. Het valt al niet mee om iemand van overtuiging (mening met emotie) te laten veranderen. Maar kenmerk van paradigma’s is dat deze nagenoeg onaantastbaar zijn. Ze zijn rotsvast.

Soms lijkt het alsof het denken in specialisaties en beschermde kolommen tot de paradigma’s behoren. Of in elk geval dat een rechtspersoon/organisatie toch wel het hoogste continuïteitsdoel is. Het is echter niet waar. De werkelijkheid in de zorg is geheel anders.

Want zorg is gericht op mensen. En mensen zijn complex. En met toenemende kwetsbaarheid wordt complexiteit exponentieel groter. Veel organisaties zijn echter nog ingericht op één aspect van die complexiteit. En dat geldt voor de samenleving als geheel ook nog steeds.

We organiseren op dementie, op verstandelijke beperking, op cardiologische klachten, op gebroken ledematen. Steeds meer worden we ons er van bewust dat het goed is om meer aandacht aan de complexiteit te besteden. Maar tegelijk doen zich op allerlei niveaus allerlei en verschillende problemen voor.

Interne netwerken zijn al een fikse uitdaging, netwerken over de grenzen van organisaties heen nog vele malen meer. Het is niet moeilijk om een hele waslijst aan problemen op te sommen, maar veel interessanter is om vast te stellen wat in elke specifieke situatie de te behalen winst is. En dan hebben we het nog niet over ‘maatschappelijke netwerken’, netwerken in verband met een kwetsbare persoon. Dat is zoiets als publiek-private samenwerking, moeilijk genoeg dus. Maar echt nodig.

InBetween Consultancy is er van overtuigd dat we in onze samenleving ook over de grenzen van sectoren moeten gaan organiseren. Het gebeurt een beetje, maar moet veel meer. Hét grote voorbeeld is de manier waarop we omgaan met de aanwezigheid in de buurt, in de wijk, in het dorp van mensen met (beginnende en vorderende) dementie. Dat is een groot toekomstprobleem waar we hoognodig een uitdaging van moeten maken. Al deze mensen, waaronder ook misschien wel u en ik, zullen onder ons en met ons moeten leven. Het is ondenkbaar dat al deze mensen worden ondergebracht in verpleeghuizen zoals dat nu gebeurt. Gemeenten, woningbouwverenigingen, verenigingen van eigenaren zouden hierin het voortouw moeten nemen. Netwerken is daarbij noodzakelijk. Netwerken zijn daarbij onmisbaar.

Evenals bij ketens zijn informatietransfers bij netwerken onmisbaar. Informatietransfers zijn onderworpen aan strenge privacywetgeving. Dat mag echter de effectiviteit van het netwerken niet belemmeren. Een zekere juridische status is aan te bevelen, maar veel belangrijker is dat de cliënt, de drager van het netwerk, opdracht geeft zijn informatie uit te wisselen.

Een belangrijk aspect is ook de taal waarin de overdracht plaatsvindt. Er is geen sprake van communicatie als de ontvanger niet of verkeerd begrijpt wat de informatie betekent. Dit is vooral in de zorgsector een groot aandachtspunt. InBetween is altijd bezig om nieuwe woorden te zoeken omdat de oude veelal sleets of niet meer relevant zijn.

Om de kwetsbare persoon echt van dienst te zijn is het onvermijdelijk dat we in elke situatie ook buiten ons eigen veilige domein acteren. De coördinatie of regie is een stevig vraagstuk, maar met creativiteit en ruimdenkendheid blijken steeds oplossingen te vinden.